Sandro Botticelli (1445– 1510)

  • Floransa’da doğmuş. Yanında çalıştığı kuyumcunun soyadını almıştır.
  • Rönesans sanatının gelişmesinde önemli rol oynamıştır.
  • Konularını dinden ve mitolojiden seçerek anıtsallık yakalamakta ustadır.
  • Bolca devinimli, salınım içinde çizgiler kullanır. Hareketli kumaşlar ve saçlar onun resmine zarif ve dekoratif bir özellik katar.

Venüs’ün Doğuşu 

Bulunduğu yer: Uffizi Galerisi   

Yapıldığı tarih: 1485   

Boyutları: 172,5 x 278,5 cm   

Dönem: Erken Rönesans

1486 yılına tarihlenen bu resim Klasik üslup etkisinde ve Floransa Erken Rönesans kültürünü en çok somutlaştıran eserdir. Medici ailesi tarafından ısmarlanan resimde güzelliğin ve aşkın koruyucusu Venüs’ü dev bir deniz kabuğunun içinde, resmin odak noktasında görürüz.

Bu tabloda Yunan mitolojisinde Afrodit, Roma mitolojisinde ise Venüs olarak bilinen güzellik ve aşk tanrıçasının doğuşunu resmediliyor. Deniz köpüğünden doğan Venüs bir midye kabuğu üzerinde Kıbrıs’ın güney batısındaki Baf (Paphos) kıyılarına çıkmıştır. Midye kabuğunu, solda görülen, tatlı ve hafif batı rüzgarının tanrısı Zefirus, nefesiyle kıyıya taşımıştır. Zefirus’a sarılı duran yarı-çıplak kadın, sonradan Flora’ya dönüşecek olan çiçek tanrıçası Chloris’tir. Zefirus peri kızı Chloris’i kaçırmış ve sonradan da onunla evlenmiştir.

Tablodaki güller Venüs’ü simgelemektedir. Yunan Mitolojisine göre Kronus, babası Uranüs’ü hadım edip cinsel organını denize atar ve deniz döllenmiş olur. Bunun sonucunda da Venüs doğar ve bir deniz kabuğu üzerinde yükselir. Tabloya ilham veren antik dönem eserlerinde deniz kabuğu, vulvayı simgeler. Çıplak olarak betimlenen Venüs’ün yanında, mevsim tanrıçaları olan Horae’ bulunur ve elindeki çiçekli pelerin ile tanrıçanın üzerini örtmeye çalışır.

İlkbahar Alegorisi 

Bulunduğu yer: Uffizi Galerisi   

Yapıldığı tarih: 1477-1482  

Boyutları:    2,03 m x 3,14 m

Dönem: Erken Rönesans

Botticelli’ye Mediciler’den Lorenzo di Pierfrancesco‘nun düğünü için ısmarlandı.

Botticelli burada iki farklı mitolojik hikayeyi tek bir kadrajda birleştirmiş.  Merkezde yer alan figür aşk ve güzellik tanrıçası Venüs’tür. Arkasındaki ağaç dallarının arasından gökyüzünün doğal ışığıyla oluşturduğu hâle ile Hıristiyanlaşıp ‘Meryem’leşmiştir. Hamilelik de Meryem ile ilişkilendirilir, doğal olarak onun İsa’ya hamile olduğunu düşünürüz. İsa’nın gelmesiyle birlikte doğa canlanır ve ilkbahar gelir.

Eserin en sağında yer alan figür batı rüzgarının tanrısı Zephyrus’dur. Zephyrus’un belinden tutup yakaladığı ve zorla sahip olduğu Chloris yani çiçeklerin tanrıçası Flora’dır. Efsaneye göre  Zephyrus aşık olduğu Chloris’e cinsel şiddet uygulayarak sahip olur ve onunla evlenir.

Bu şiddet karşısında Chloris çığlık atar, Botticelli bu çığlığı figürün ağzından çıkan çiçeklerle göstermiştir. Sol tarafta huzurla gülümseyen kadın figürü, Chloris’in gelecekteki, evlilikten sonraki halidir yani Flora’dır. Flora kucağında Venüs’ün simgesi olan gülleri taşır.

Sol tarafta parlaklık, ışıltı ve zarafeti simgeleyen ve  “Üç Güzeller” olarak bilinen Aglaie,  Euphrosyne ve Thalia bulunmaktadır. En solda kırmızı bir kıyafet içinde yer alan, belinde kılıç taşıyan figür Merkür’dür. Merkür Roma tanrılarının haberci tanrısıdır. Onu bu eserde elini yasak meyveye uzatmış bir şekilde görürüz.

Venüs’ün hemen üstünde oğlu aşk tanrısı Cupid’i yani Eros’u görürüz. Figür kanatları olan bir çocuk formunda resmedilmiştir. Okunu üç güzellerin ortadaki figürünü hedef alarak tutmaktadır.

Botticelli, bu eserde dokuz figür resmetmiş ve hepsini mitolojiden seçmiştir. Ayrıca tabloda, 170 türü gösteren 500’ü aşkın çiçek ve bitki resmetmiştir.